Bloomberg‘ün haberine göre NATO, denizaltı kablolarına yönelik olası bir sabotaj veya doğal afet durumunda internet trafiğini uydu sistemlerine yönlendirecek bir yedek sistem geliştirme projesine destek veriyor. “Proje HEIST” olarak adlandırılan girişim, denizaltı kablo ağlarına büyük ölçüde bağımlı olan kritik iletişim ve finansal işlemlerin kesintisiz olarak devam etmesini amaçlıyor.
HEIST Projesi Nedir?
Hibrit Uzay ve Denizaltı Mimarisi ile Telekomünikasyon Bilgi Güvenliğinin Sağlanması (HEIST) projesi, ABD, İzlanda, İsveç ve İsviçre’den araştırmacıların yer aldığı ortak bir çalışma. NATO’nun Barış ve Güvenlik İçin Bilim Programı tarafından 400.000 Euro’ya (433.600 Dolar) kadar hibe ile desteklenen proje, 2,5 milyon dolarlık daha büyük bir çabanın parçası. Projenin, New York’taki Cornell Üniversitesi’nde düzenlenecek bir sempozyumla resmen başlatılması ve ABD uydu şirketi Viasat, uzay teknolojileri şirketi Sierra Space ve İzlandalı siber güvenlik şirketi Syndis de dahil olmak üzere çeşitli ticari ve resmi ortakları içermesi bekleniyor.
Motivasyon ve Kapsam
Girişim, özellikle jeopolitik gerilimler ışığında, denizaltı altyapısına yönelik potansiyel tehditlere ilişkin artan endişelerden kaynaklanıyor. Rusya veya Çin gibi ülkelerin askeri krizler sırasında iletişimi kesmek için denizaltı kablolarını kurcalayabileceği veya koparabileceği yönündeki korkular yoğunlaştı. 2022’deki Nord Stream boru hattı patlaması ve Ekim 2023’te Estonya ile Finlandiya arasındaki iletişim kablolarının hasar görmesi gibi olayların ardından bu endişeler arttı. Günlük tahmini 10 trilyon dolarlık finansal işlemin ve NATO’nun neredeyse tüm internet trafiğinin denizaltı kabloları üzerinden gerçekleştirildiği düşünüldüğünde, bu kritik altyapının korunması ittifak için en önemli öncelik haline geldi.
Hedefler ve Geliştirme
Proje HEIST’in temel hedefleri arasında; denizaltı kablolarına yönelik tehditlerin tespitini güçlendirmek, hassasiyeti kilometre cinsinden değil metre cinsinden ölçebilecek hale getirmek ve gerektiğinde internet trafiğini uydu ağlarına yönlendirecek otomatik bir sistem geliştirmek yer alıyor. Proje, tamamen operasyonel bir sistem oluşturulmadan önce iki yıllık bir prototip testi ve düzenleyici kuralların belirlenmesi aşamasından geçecek. Geliştirme süreci kısmen İsveç’in en büyük deniz üssü olan Karlskrona yakınlarında bulunan yüksek voltajlı kablolu bir su altı test sahasında, İsveç Blekinge Teknoloji Enstitüsü’nden bilgisayar bilimi profesörü Henric Johnson gözetiminde gerçekleştirilecek.
Stratejik Önem
Kritik denizaltı altyapısının korunması, NATO için önemli bir odak noktası haline geldi ve Mayıs 2024’te Kritik Denizaltı Altyapısının Güvenliği için Deniz Merkezi’nin kurulması da bunun bir kanıtı. Bu merkez, Proje HEIST ile birlikte, NATO’nun denizaltı ağlarına yönelik potansiyel tehditlere karşı dayanıklılığı artırmaya yönelik daha geniş stratejisinin bir parçasını oluşturuyor. İttifak, modern toplumların bu altyapılara artan şekilde bağımlılığının farkında ve hayati iletişim ve finansal bağlantıları korumak için gelişmiş tespit yetenekleri, otomatik yanıt sistemleri ve uluslararası iş birliğini birleştiren kapsamlı çözümler geliştirmeyi hedefliyor.